Thực hiện Chương trình quốc gia về văn hóa:Chần chừ mới là lãng phí

Hội nghị do Bộ VHTTDL tổ chức ngày 10.7 tại 3 đầu cầu Hà Nội, Đà Nẵng, TP. Hồ Chí Minh, với nhiều quan điểm trao đổi sôi nổi, thiết thực. "Chất men" xúc tác Thứ trưởng Bộ VHTTDL Huỳnh Vĩnh Ái khẳng định, Chương trình mục tiêu quốc gia về văn hóa trong những năm qua đã trở nên “chất men” xúc tác, tạo động lực quan trọng thúc đẩy sự phát triển, nâng cao chất lượng đời sống và mức hưởng thụ văn hóa của người dân. 6 dự án được tương trợ thực hành từ nguồn vốn của Chương trình gồm: Dự án chống xuống cấp, tôn tạo và tôn tạo di tích; dự án điều tra sưu tầm và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể; dự án tăng cường đầu tư xây dựng và phát triển hệ thống thể chế VHTT các huyện miền núi, vùng sâu, vùng xa, biên thuỳ hải đảo; dự án hỗ trợ phát triển hệ thống vui chơi tiêu khiển cho trẻ em khu vực miền núi, vùng sâu, vùng xa, biên thuỳ và hải đảo; dự án đầu tư phát triển các loại hình nghệ thuật truyền thống; dự án tăng cường năng lực cán bộ cơ sở, truyền thông và giám sát đánh giá thực hành chương trình. Ảnh: Thành An Giai đoạn 2012- 2015, Chương trình mục tiêu nhà nước về văn hóa được ưng chuẩn với tổng kinh phí 7.399 tỉ đồng. Theo ông Nguyễn Hồng Sơn, Phó Vụ trưởng Vụ Kế hoạch Tài chính, từ nguồn vốn đầu tư của Chương trình, trong 3 năm 2011-2013 tại các địa phương đã có nhiều đổi thay hăng hái. Số lượng di tích được tu chỉnh, tu sửa tổng thể là 280, số di tích được hỗ trợ chống xuống cấp là 619. Thực hiện sưu tầm 230 dự án văn hóa phi vật thể và tổ chức truyền bá một số di sản văn hóa phi vật thể; hỗ trợ xây dựng 6 trọng tâm VHTT, 343 NVH xã, 812 NVH thôn, bản. Bên cạnh đó, hỗ trợ nhiều tỉ đồng cho việc mua trang thiết bị cho trọng tâm VHTT huyện, trọng tâm VH- TT xã và NVH thôn, bản; mua sách cho 400 thư viện huyện, miền núi, vùng sâu, vùng xa; mua ấn phẩm văn hóa cho đồng bào DTTS; tương trợ thiết bị phổ quát phim; tương trợ trang thiết bị, sản phẩm văn hóa thông báo cho 167 đồn biên phòng và các đội tuyên truyền văn hóa Bộ đội Biên phòng để xóa các điểm trắng văn hóa tại vùng biên cương, biển, hải đảo... Trong số 6 dự án, 2 dự án mới được thông qua năm 2012 là dự án tương trợ phát triển hệ thống vui chơi tiêu khiển cho trẻ con khu vực miền núi, vùng sâu, vùng xa, biên thuỳ và hải đảo; dự án đầu tư phát triển các loại hình nghệ thuật truyền thống. Đến nay, dự án hỗ trợ phát triển hệ thống vui chơi giải trí cho con trẻ khu vực miền núi, vùng sâu, vùng xa, biên giới và hải đảo đã hỗ trợ xây dựng thử nghiệm 5 điểm vui chơi tiêu khiển cho con trẻ và tương trợ kinh phí mua trang thiết bị cho 25 điểm khác. Với Dự án đầu tư phát triển nghệ thuật truyền thống, trong 2 năm 2012-2013 đã hỗ trợ cấp trang thiết bị cho 25 đoàn nghệ thuật truyền thống của các địa phương, mỗi đơn vị được hỗ trợ 500 triệu đồng... Theo PGĐ Sở VHTTDL tỉnh An Giang Phạm Thế Triều, Chương trình mục tiêu quốc gia về văn hóa đã thực thụ đi vào đời sống và phát huy ý nghĩa xã hội, đặc biệt, kích thích sự phát triển của hệ thống hạ tầng thể chế văn hóa ở cơ sở, xúc tiến phát triển phong trào văn nghệ nhân dân... Với đặc thù của An Giang, nhiều CLB đờn ca tài tử đã được tương trợ phát triển, không chỉ phục vụ người dân mà còn phát triển nhiều giọng ca trẻ xuất sắc. Ông Trần Văn Thông, GĐ Sở VHTTDL Bà Rịa- Vũng Tàu san sớt: “Bây giờ đầu tư chỉ một mà sẽ có sản phẩm phục vụ quần chúng, còn hơn sau này có thể đầu tư gấp mười lần cũng có thể đã muộn. Không có đầu tư nào là phung phá cả. Lưỡng lự thì mới là hoang toàng...”. Nhiều CLB Đờn ca tài tử được hỗ trợ phát triển không chỉ phục vụ người dân mà còn phát triển nhiều giọng ca trẻ xuất sắc Nhiều giải pháp tiếp chuyện nâng cao hiệu quả Các đại biểu cũng cương trực nêu những bất cập và giải pháp khắc phục nhằm tiếp tục phát huy hiệu quả thực hành chương trình trong thời kì tới. Đối với đích nâng cao chất lượng sang sửa di tích, ông Nguyễn Thế Hùng, Cục trưởng Cục Di sản văn hóa cho biết, bên cạnh một số lượng lớn di tích được sửa chữa, tu tạo từ nguồn vốn đầu tư phát triển của chương trình, có một thực tại cần cầu mong là những tác động của quá trình thành thị hóa dễ tạo nên những yếu tố gây ác hại đối với di tích. Tuy ngân sách quốc gia hằng năm đều tăng cho đích bảo tồn chống xuống cấp di tích nhưng so với nhu cầu thì vốn vẫn đang ở mức thấp, nên nhiều di tích quốc gia chưa được sửa sang. Ông Hoàng Đức Hậu, Vụ trưởng Vụ Văn hóa dân tộc đề cập đến các loại hình thiết chế văn hóa phục vụ nhu cầu vui chơi, tiêu khiển cho con nít ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào DTTS đã không khỏi băn khoăn vì: quá thiếu! Dự án Phát triển hệ thống cơ sở vui chơi, tiêu khiển cho con trẻ khu vực miền núi, vùng sâu, vùng xa, biên cương, hải đảo là mục tiêu mới trong chương trình Giai đoạn 2012- 2015, cho nên gặp không ít khó khăn khi thực hiện. “Việc lập thủ tục quá phức tạp, trong khi ở các xã, huyện miền núi đời sống còn nhiều khó khăn, việc hưởng thụ các hoạt động vui chơi tiêu khiển còn nhiều thiếu thốn...”, Ông Hậu san sẻ. Theo Cục trưởng Cục Văn hóa cơ sở Phạm Văn Thủy, nguồn vốn đầu tư eo hẹp dẫn đến thực trạng nhiều nơi, nhà văn hóa xây lên chỉ có vỏ mà thiếu tiền mua “ruột”, hoặc trang thiết bị cấp cho hệ thống thể chế văn hóa cơ sở chất lượng chưa cao, không hạp điều kiện thời tiết, khí hậu của các địa bàn. Theo ông, cần xác định đầu tư có trung tâm, “ra tấm ra món”, không nên quá dàn trải dẫn đến “chẳng đâu vào đâu”. Chùa Keo (Xuân Trường, Nam Định) được trùng tu từ nguồn kinh phí Chương trình mục tiêu QG về văn hóa Ảnh: Ngọc Anh Vấn đề chế độ chính sách đối với các nghệ nhân, nghệ sĩ đeo đuổi các bộ môn nghệ thuật truyền thống cũng được nhiều đại biểu kiến nghị. Ông Nguyễn Ngọc Minh (GĐ Sở VHTTDL tỉnh Tiền Giang) san sẻ nỗi trăn trở của một nhà quản lý văn hóa khi phải chứng kiến cảnh nghệ sĩ, diễn viên được Huy chương vàng lại phải đi hát ... Đám cưới. Ông yêu cầu cần tăng định mức chế độ cho những đối tượng này. “Một trong những khó khăn khi thực hành Chương trình là nguồn vốn đối ứng của các địa phương chưa đạt yêu cầu”, Thứ trưởng Huỳnh Vĩnh Ái nêu. Thứ trưởng khẳng định, ngân sách Trung ương chi cho các Chương trình mục tiêu chỉ mang tính chất tương trợ, phần còn lại phải do địa phương bố trí, huy động các nguồn lực từng lớp hóa để thực hành cho đúng các đích đã đề ra. Với những địa phương có tiềm lực mạnh thì không nên chỉ chờ mong vào Chương trình mục tiêu. Tuy nhiên, trước “giãi bày” của đại diện nhiều địa phương “còn nghèo”, Thứ trưởng Huỳnh Vĩnh Ái cho rằng, cần xem xét, nghiên cứu tìm giải pháp hiệp, nếu cứ căn theo nguyên lý “không có đối ứng, cắt chương trình mục tiêu” thì rất thiệt thòi cho dân, nhất là ở các địa bàn còn nhiều khó khăn, hoạt động phần lớn phụ thuộc vào ngân sách quốc gia. Theo Baovanhoa